Modificaties van het menselijk genoom: de WHO wil het voortouw houden en geeft een principeakkoord

Het Raadgevend Comité van deskundigen van de WHO* voor de begeleiding van en het toezicht op wijzigingen in het menselijk genoom heeft zijn aanbevelingen en een beheerkader gepubliceerd ten behoeve van nationale en internationale besluitvormers. Deze documenten bevatten vooreerst een denkkader en een reeks vragen die moeten behandeld worden alvorens het juridisch kader voor de modificatietechnieken van het menselijk genoom verder kan worden uitgewerkt.

In de aanbevelingen van het Comité wordt geen enkel standpunt ingenomen over de verschillende toepassingen van deze technieken. Deze aanbevelingen werden verwacht nadat de internationale wetenschappelijke gemeenschap streng had gereageerd op de experimenten van de Chinese onderzoeker He Jiankui. In november 2018 had inderdaad He Jiankui de geboorte aangekondigd van een meisjestweeling waarvan het DNA was gemodificeerd met de CRISPR - Cas9 technologie (IEB News). In juli 2019 verklaarde de WHO dat het momenteel onverantwoord is om door te gaan met menselijke kiembaanmodificaties en kondigde zij toekomstige aanbevelingen aan.

In de verslagen wordt ingegaan op de verschillende uitdagingen, risico's en voordelen, van de vooruitgang op het gebied van de modificatie van het menselijk genoom: somatische modificaties na de geboorte (van bepaalde cellen in het lichaam in de hoop een ziekte te genezen), somatische modificaties van foetale cellen in utero, erfelijke modificaties van kiembaancellen, epigenetische modificaties en tenslotte modificaties die gericht zijn om de menselijke capaciteiten te vergroten. Het doel van het Comité is niet een bepaalde klinische toepassing te verbieden of toe te staan, maar wel om de samenwerking, de transparantie, de controle en de veiligheid bij deze zich snel ontwikkelende praktijken te bevorderen. De Organisatie, die bezorgd is de wereldleider te blijven in gezondheidsaangelegenheden, lijkt te beseffen dat indien zij niet optreedt of zich te afzijdig houdt van de vooruitzichten van modificaties van het menselijk genoom, deze praktijken zich zullen ontwikkelen in de schaduw van landen die zich niet erg bekommeren om de controle van de veiligheid ervan. Bovendien hoopt de WHO dat de voordelen van deze nieuwe technieken voor de gezondheid op een evenwichtige wijze onder de verschillende bevolkingsgroepen zullen worden verdeeld.

Er zij op gewezen dat in deze twee documenten nergens sprake is van ook maar de geringste ethische bezorgdheid van de WHO met betrekking tot de talloze embryo's die worden gebruikt en vernietigd in het kader van het onderzoek naar genetische modificaties van het embryo.

*WHO: Wereldgezondheidsorganisatie