Opleiding in perinatale rouwbegeleiding voor de zorgverleners.

Het verlies van een kind rond de geboorte kan voor ouders des te moeilijker te verwerken zijn omdat perinatale rouw in onze samenleving nog steeds weinig wordt erkend. En niet zonder  reden : de ouders zijn soms de enigen die het kind hebben gezien of zijn aanwezigheid hebben gevoeld, of zelfs de moeder alleen wanneer het kind tijdens de zwangerschap sterft. Zo kan het gebeuren dat de zorgverleners of de nabestaanden niet alle nodige ruimte geven aan deze zeer bijzondere rouw.

Professionele gezondheidswerkers voelen zich soms ontdaan wanneer zij een ernstige pathologie of het overlijden van een baby moeten aankondigen. Hun gebaren en woorden zijn echter zeer belangrijk om met het lijden van de ouders om te gaan. De therapeute Hélène Gérin is zich bewust van hun behoeften en heeft een nieuwe opleiding opgezet voor zorgverleners die ouders begeleiden van wie de baby is gestorven : vroedvrouwen, verpleegkundigen, gynaecologen, echografisten, kinderartsen, therapeuten, doula's  (zwangerschapsbegeleiding),  enz. De opleiding gebeurt onder de vorm van 8 modules onder leiding van Hélène Gérin en 4 interviews met actoren uit het veld, die de deelnemers in hun eigen tempo kunnen volgen. Zij krijgen referentiepunten aangereikt met betrekking tot perinatale rouw (ervaringen van ouders, hun behoeften), goede praktijken en concrete hulpmiddelen (wat wel/niet te zeggen en wat te doen, met welke gebaren), en aanwijzingen voor persoonlijke reflectie. Voor Hélène Gérin is deze opleiding de natuurlijke aanvulling op haar nieuwste boek "Dans ces moments-là"(In die momenten) (Ed. Bookelis, 2019), bedoeld om ouders en hun naasten te begeleiden bij het verlies van een baby. De vele ontmoetingen die zij tijdens het schrijven van dit boek had, deden haar inzien hoezeer de houding van zorgverleners in deze pijnlijke momenten ouders kan helpen of, integendeel, hen kan doen wegzinken in hun verdriet.

Dergelijke initiatieven rond perinatale rouw moeten zeker worden toegejuicht en zij helpen het taboe rond het verlies van een baby op te heffen, of dit nu gebeurt door een miskraam, tijdens of na de geboorte. Weten hoe te luisteren, hoe het lijden te helpen verwerken, het belang dat het kind betekende en het project dat ermee gepaard ging af te wegen,is een manier van genezing voor de ouders. De erkenning van deze "verloren aanwezigheid" is ook het doel van de nieuwe Belgische wet, die de ouders de mogelijkheid biedt om vanaf het midden van de zwangerschap aangifte te doen van een levenloos geboren kind (zie het IEB-bulletin over dit onderwerp).

Laten we ook de geleidelijke opkomst van de neonatale palliatieve zorg vermelden, met het idee om een een plaats te geven aan  de overleden baby en de rouw van de ouders. Na vele ontmoetingen met Belgische zorgverleners heeft de Franse vereniging SPAMA (Soins Palliatifs et Accompagnement en Maternité) nu een Brussels filiaal opgericht dat zelfhulpgroepen, telefonische of face-to-face follow-ups aanbiedt en zorgverleners bewust maakt van de voordelen van palliatieve zorg voor de allerkleinsten en hun families.