'Alzheimerdorp' en de webserie 'Leven met Waardigheid': twee mooie initiatieven

Nadat de voorbije maanden aantoonden hoezeer de ouderen steun nodig hebben, ziehier twee initiatieven, die de steun en de zorg voor onze ouderen als kerntaak zien.

Het Landese 'Alzheimer-dorp'

In de Franse Landes-regio werd onlangs het eerste "Alzheimer-dorp" in Frankrijk geopend. Deze zorginstelling wil plaats bieden aan 120 bewoners met Alzheimer. Op 11 juni zijn de eerste gasten aangekomen. De site, niet ver van de stad Dax, is ontworpen als een echt dorp, bestaande uit vier wijken, elk met verschillende woonhuizen. In het centrum van het dorp is er een restaurant, een auditorium, een minimarkt en een kappers- en schoonheidssalon. Naast het contact met de omwonenden kan het dorp rekenen op de inzet van een honderdtal vrijwilligers.

Vanuit medisch oogpunt is het doel de cognitieve vaardigheden van de dorpsbewoners in stand te houden, door hen zoveel als mogelijk dagelijkse herkenningspunten en stabiele sociale banden aan te reiken. Het Landese Alzheimer-dorp is geïnspireerd op een project dat in 2008 werd opgezet in Weesp, Nederland, en dat de naam 'Hogewey' droeg.

Nieuw aan het Franse project is echter de link met medisch onderzoek, via de samenwerking van talrijke Franse Alzheimer-specialisten en de opleiding van zorgverstrekkers ter plaatse.

"Omdat Leven Waard is te Leven"

In Quebec lanceerde het netwerk 'Vivre dans la Dignité' onlangs een webserie die zich richt op het begeleiden van mensen aan hun levenseinde of met een handicap. De webserie, getiteld “Omdat Leven Waard is te Leven”, brengt getuigenissen van een palliatieve zorgarts, van een wonderdoener en van een verpleegkundige die mensen met een cognitieve beperking begeleidt. Deze drie getuigenissen willen "meehelpen aan een samenleving waarin ieder mens in waardigheid kan leven, dat wil zeggen met de zekerheid dat zijn leven tot op het laatste ogenblik zal worden gewaardeerd - ongeacht zijn lichamelijke conditie of gezondheidstoestand".

Deze burgercampagne ging van start op het moment dat de Canadese regering en de regering van Quebec overwegen om de voorwaarden te versoepelen die nodig zijn om euthanasie te kunnen inroepen (‘medisch ondersteunde sterfte'), door het schrappen van alle criteria voor het levenseinde of ongeneeslijke ziekte.

Echte begeleiding versus "virtuele" hulp bij zelfdoding

Het belang dat wordt gehecht aan het begeleiden van de persoon staat in schril contrast met de opkomst van hulp bij zelfdoding "op afstand", via videoconferenties, met name in de Verenigde Staten. Van de Amerikaanse staten die hulp bij zelfdoding legaliseerden, zijn er vele die de fysieke aanwezigheid van een arts tijdens de daad niet meer vereisen. Zodra de patiënt fysiek in staat is om de dodelijke cocktail in te nemen, kan de controle op afstand worden uitgevoerd door de arts, via videoconferentiesoftware zoals Zoom, aldus Anita Hannig, professor antropologie aan de Brandeis Universiteit. Het gebruik van dergelijke "virtuele" hulp bij zelfdoding nam sterk toe wegens de lockdown tijdens de COVID-19-epidemie.

De moedeloosheid die mensen ertoe brengt euthanasie te vragen, is vaak gekoppeld aan het idee van een verlies van waardigheid en gebrek aan steun vanwege de maatschappij. De videodocumentaire op basis van het boek ‘Euthanasie, l'envers du décor' (euthanasie, het hele verhaal) van Dr Thimoty Devos herinnert ons daaraan.

Het Franse Alzheimerdorp en de Quebecse webserie zijn prachtige initiatieven die verwijzen naar de waardigheid die fundamenteel inherent is aan elke persoon, buiten zijn of haar kwetsbaarheid.