Spanje: decriminalisering van euthanasie in de handen van de Senaat

Het jaar 2020 was voor het Spaanse parlement begonnen met de behandeling van een wetsvoorstel om de praktijk van euthanasie toe te staan. Datzelfde jaar eindigde met een stemming in het Congres van Afgevaardigden (Lagerhuis van het Parlement) voor het wetsvoorstel.

Tijdens een stemming op 17 december jl. hebben 198 afgevaardigden voor de tekst gestemd, met 138 tegen en twee onthoudingen.

Het is nu aan de Senaat om te beslissen over het voorstel, waarschijnlijk in de eerste maanden van 2021.

Indien de Spaanse senatoren de tekst definitief goedkeuren, kan deze al in het voorjaar van 2021 in werking treden, waarbij een periode van drie maanden nodig is tussen de officiële publicatie van de Spaanse wet en de inwerkingtreding ervan.

Wettelijke vereisten

Volgens de voorgestelde wetgeving zou euthanasie worden gedecriminaliseerd als de patiënt er herhaaldelijk om vraagt (twee keer schriftelijk, 15 dagen uit elkaar). De geïnformeerde toestemming van de patiënt is met name gebaseerd op het feit dat de patiënt naar behoren moet worden geïnformeerd over zijn of haar gezondheidstoestand en de vooruitzichten op behandeling of zorg, met inbegrip van palliatieve zorg.

Om in aanmerking te komen voor euthanasie in Spanje, moet de patiënt meerderjarig en handelingsbekwaam zijn en de Spaanse nationaliteit hebben of officieel in Spanje wonen.

Vanuit medisch oogpunt moet de patiënt lijden aan een ernstige en ongeneeslijke ziekte of een ernstige, chronische en invaliderende ziekte.

Het verzoek om euthanasie moet binnen een maand worden onderzocht. De naleving van de wettelijke voorschriften moet worden bevestigd door twee artsen, in dit geval de arts die de euthanasie moet uitvoeren, en een onafhankelijke arts die bevoegd is op het gebied van de betreffende pathologie. Ten slotte is een regionale controlecommissie verantwoordelijk voor de goedkeuring van het verzoek om euthanasie naar aanleiding van het rapport van de artsen.

De dodelijke injectie wordt uitgevoerd door een arts. Deze laatste kan ook de dodelijke stof ter beschikking stellen van de patiënt. Euthanasie kan worden uitgevoerd in een particuliere of openbare zorginstelling of bij de patiënt thuis.

De kosten van euthanasie worden gedekt door de Spaanse sociale zekerheid.

Staatsregister van gewetenbezwaarden

Gewetensbezwaren tegen euthanasie zijn voor elke arts of gezondheidswerker mogelijk, mits zij dit vooraf schriftelijk meedelen.

Het is veelzeggend dat er een register van gewetensbezwaarden zal worden aangelegd, waarin alle verklaringen van gewetensbezwaar zouden worden opgenomen. Het doel van een dergelijk systeem is ervoor te zorgen dat elke patiënt effectief toegang heeft tot euthanasie. Dit register roept echter ernstige vragen op vanuit het oogpunt van de eerbiediging van het fundamentele recht op vrijheid van geweten, gedachte en godsdienst, dat het recht omvat om zijn geloof niet publiekelijk bekend te maken, alsmede het recht om van geloofsovertuiging te veranderen.

Er zij aan herinnerd dat het Spaanse parlement in 2018 al twee keer de gelegenheid had gehad om zich te buigen over een wetsontwerp ter regulering van euthanasie, dat door de socialistische fractie was ingediend (zie. News 24/1/2019 : « L'Espagne se prépare à l'euthanasie par omission »). Met de ontbinding van het Congres was er eindelijk een einde gekomen aan de bestudering van de tekst.

Zie ook: News 13/2/2020 - « L'Espagne s'engage-t-elle sur la voie de la légalisation de l'euthanasie ? »